.

.

Τετάρτη 20 Μαρτίου 2013

"Μασλάτι Νο.10-Τα λεφτόκαρα, του Ζτάλιου Χρήστου"


ΤΡΙΚΩΜΟ (ΖΑΛΟΒΟ) ΓΡΕΒΕΝΩΝ
Μασλάτι Νο.10 Τα λiφτόκαρα
(Μνήμες από Ζάλοβο)
     Πρός το τέλος της δεκαετίας του 60, στα χωριά μας έφτασε το ηλεκτρικό ρεύμα. Μέχρι τότε τις ανάγκες περισσότερο σε θέματα φωτισμού τις εξυπηρετούσαν οι γκαζόλαμπες, με τα περίφημα λαμπουγιάλια. Λιγότερο φως βέβαια,αλλά απ’ τα κεριά καλύτερο. Γιά να φτάσει όμως το ρεύμα στις λάμπες και να ανάψουν αυτές, έπρεπε να προηγηθούν κάποιες εργασίες όπως σκαψίματα σε τοίχους και καλωδιώσεις.
     Και έτσι ένα πρωϊνό ήρθε η σειρά να γίνουν οι εργασίες στο σπίτι της μπάμπους Κώσταινας, η οποία ζούσε μόνη της.    Φθάνει λοιπόν το συνεργείο των ηλεκτρολόγων και ο πρωτομάστορας λέει στην Κώσταινα.
       -Άϊντι Γιαγιά σκόλασαν τά βάσανα σ’,απού μιθαύρου θά γλέπς μιά χαρά του βράδ, μέχρι κι τσιγκιλάκ(ι) θα μπουρείς νά πλέξς!!!!
       -Νάστι καλά ρα πιδιά μ’! Να του βάλτι κι αυτό του βλουημένου, γιατί μι βγαίν τα μάτια μ’τα βράδια κάτ΄απ΄τ΄γκαζόλαμπα. Κι άμα χάσου καμμιά θλειά στ’ πατούνα καρτιρώ να ρθεί η χαραή για να πααίνου παρακάτ, κι αφήνου του τσιαράπ στ’ μέσ’.
      -Θά καρτιρέσ’ μέχρι μιθαύρου που θα σκουλάσουμι! Τώραϊα θα σ’ αφήκουμι τουν Γιάνν’ να κάμ’ μερικά σκαψίματα κι μεις θαρθούμι του ταχιά να πιράσουμι τά καλώδια.
      -Καλά πιδίμ!! Ισείς ξέρτει τ’ δλειά σας!!!!
      Έμεινε λοιπόν ο Γιάννης,ο οποίος ήταν νεαρός.

        -Τί θα σι φλέψου του μισμέρ Γιάνν’; Έφκιασα πρασόπτα! Έχου κι πιτιρόπτα! Κι άμα δεν σ’αρέζν αυτά να σι τσιγαρίσου πατάτις μι αυγά! Έχου κι λαγγίτις μι πιτμέζ, γιά τώραϊα τ’ χαραή!
        Ο Γιάννης ήταν πολύ ακατάδεχτος και δεν έτρωγε σε ξένα σπίτια, πόσο μάλλον από γιαγιάδες.
       -Όχι γιαγιά, δεν τρώου στ’ δλειά, τρώου καλά σπίτ τ’χαραή κι μι κρατάει μέχρι ν’ ώρα που σκουλνούμι!!!!
       -Καλά πιδούλι μ! Μόγκι μην αντρέπισι! Να σι φκιάσου καφέ; Ισύ θα τουν πίντς κι μουνάτου!
       -Όχι γιαγιά ήπια κι καφέ τ’ χαραή, δεν θέλου άλλουν. Είπε ο Γιάννης που σιχαινόταν να φάει και να πιεί στα ξένα σπίτια και ειδικά από ηλικιωμένες.
       Και άρχισε ο Γιάννης τό σκάψιμο στους τοίχους, για τις σωληνώσεις.Τελείωσε δύο δωμάτια και έφθασε στην σάλα της Κώσταινας όπου και άρχισε το σκάψιμο. Η ώρα κόντευε δώδεκα και τον Γιάννη τον έπιασε μια λιγούρα,ενώ έβλεπε συγχρόνως έπάνω σ’ενα τραπέζι ένα τσιανάκι (μπώλ) γεμάτο λιφτόκαρα (φουντούκια). Δίστασε γιά μια στιγμή, αλλά μετα το σκέφτηκε καλύτερα, ήταν και η λιγούρα καί ο Γιάννης άπλωσε το χέρι και πήρε μισή χούφτα από αυτά και άρχισε να τρώει.
          Του φανήκανε λίγο υγρά και καθόλου τραγανά, αλλά δεν έδωσε τόσο σημασία, υπέθεσε ότι είχαν αποκτήσει κάποια υγρασία επειδή ήταν ξεσκέπαστα.
          Εκείνη την στιγμή που μασούσε τα λεφτόκαρα ο Γιάννης έρχεται και ή Κώστινα να τον ρωτήσει αν χρειάζεται κάτι.   Βλέποντας όμως τον Γιάννη να τρώει λεφτόκαρα, καταχάρηκε και του λέει.
         -Άχ πιδούλι μ ! Τι καλά που έχσς τα δόντια σ’ κι κριτσανάς λιφτόκαρα! Ιγώ η ιρμάδα δεν μπουρώ να τα μουτσιαλίσου· απού κουρίτσ’τάχου μιράκ(ι)! Αγουράζου τς νουαζέτις,αγλείφου τν’ τσικουλάτα απ’ όξου γύρου-γύρου κι τα λιφτόκαρα που έχ(ει) μέσα τα φτύνου σ’κείνουα του τσιανάκ(ι)! Κι έδειξε το μπώλ απ’ όπου πήρε ο Γιάννης τα φουντούκια.
Ακόμα κουσιέβ' ου Γιάντς!!
                                                                                                                                 Χρήστος Ζτάλιος

Δευτέρα 18 Μαρτίου 2013

Φανός 2013 (Ζαλοβίτικη Αποκριά)


O Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος των Απανταχού Τρικωμιωτών " Ο Άγιος Αθανάσιος" αναβίωσε την Κυριακή της Μεγάλης Αποκριάς το πατροπαράδοτο έθιμο του "Φανού" στον χώρο του παλαιού δημοτικού σχολείου Τρικώμου Γρεβενών. Με κάθε σεβασμό προς την παράδοση τηρήθηκαν όλα τα "τυπικά" της αναβίωσης. Η συρροή του κόσμου, κυρίως των χωριανών μας αλλά και πολλών επισκεπτών, ήταν πρωτοφανής και μας χαροποίησε ιδιαίτερα. Για το κόψιμο των κέδρων εργάστηκαν ο Τάκης Γιάκος, ο Καράντζιος Γιώργος καθώς και όλα τα παιδιά του χωριού μας με πολλή προθυμία. Το μηχάνημα κοπής προσέφερε ο κτηνοτρόφος του χωριού μας κ. Νούσιας Δημήτρης. Το άναμμα του φανού έγινε μετά της παραδοσιακής μουσικής του τόπου μας και ακολούθησαν τα παραδοσιακά τραγούδια της αποκριάς, με την αθυροστομία που τα χαρακτηρίζει, τόσο από τους άνδρες όσο και από τις γυναίκες. Το τσουχτερό κρύο, όμως μας ανάγκασε να επισπεύσουμε την εκδήλωση. Την Καθαρά Δευτέρα, λόγω του κακού καιρού ακυρώθηκαν όλες οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις στον λόφο του "Καταφύκη", όπως η αναβίωση της "χάσκας" και το καθιερωμένο πέταγμα του αετού.
Το Δ.Σ. εκφράζει την ανάγκη να ευχαριστήσει όλους όσους βοήθησαν, συμμετείχαν στα δρώμενα των ημερών και γνώρισαν την πλούσια κληρονομιά του τόπου μας , τα ήθη τα έθιμα και τις παραδόσεις.

Καλή Σαρακοστή!











Τρίτη 12 Μαρτίου 2013

Αποκριά 2013 στο Τρίκωμο.


Ο Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος Απανταχού Τρικωμιωτών «Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ» σε συνεργασία με όλους τους χωριανούς, κινούμενος στο πνεύμα της αποκριάς για το τριήμερο 16 – 17 & 18 Μαρτίου θα διοργανώσει τις παρακάτω εκδηλώσεις στο Τρίκωμο:

Κυριακή 17 Μαρτίου (Μεγάλη Αποκριά) : Θα γίνει η αναβίωση του εθίμου του φανού στον αύλειο χώρο του παλαιού δημοτικού σχολείου μετά μουσικής και τραγουδιού. Σε περίπτωση κακοκαιρίας από τις προηγούμενες μέρες η εκδήλωση θα αναβληθεί, όπως και αν δεν υπάρξει συμμετοχή.

Καθαρά Δευτέρα 18 Μαρτίου: Θα πραγματοποιηθεί στην τοποθεσία «Καταφύκης», το πέταγμα του χαρταετού από μικρούς και μεγάλους. Ο πρώτος που θα ανυψώσει πρώτος τον αετό, κερδίζει την αγάπη όλων μας. Στο ίδιο μέρος θα γίνει αναβίωση του εθίμου της «χάσκας» !

ΚΑΛΗ ΑΠΟΚΡΙΑ!

Τρίτη 5 Μαρτίου 2013

Υπεγράφη η σύμβαση " Οικιστική Ανάπλαση - Αναβάθμιση Τρικώμου Γρεβενών"


Υπεγράφη, σήμερα, Τρίτη, το έργο "Οικιστική Ανάπτυξη - Αναβάθμιση Τρικώμου Γρεβενών" από τον Δήμαρχο κ. Δημοσθένη Κουπτσίδη.
Στα πλαίσια της αξιοποίησης του Προγράμματος Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας 2007 – 2013 και ειδικότερα του Μέτρου 322 «ΑΝΑΚΑΙΝΙΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΩΝ ΧΩΡΙΩΝ» που έχει ως στόχο τη βελτίωση και ανάπλαση κοινοχρήστων χώρων, ο Δήμος Γρεβενών στις 14-11-2011 υπέβαλε αίτηση χρηματοδότησης για την υλοποίηση του έργου «Ανάπλαση – Αναβάθμιση οικισμού Τρικώμου» προϋπολογισμού μελέτης 275.000,00€
Μετά από μεθοδευμένες ενέργειες του Δήμου Γρεβενών ως προς την ωρίμανση της πρότασης, τελικά επήλθε η θετική αξιολόγηση της πρότασης από την Ειδική Υπηρεσία Προγράμματος « Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας 2007-2013» Ανταγωνιστικότητα και το έργο εντάχθηκε στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα.
            Το έργο «Ανάπλαση – Αναβάθμιση οικισμού Τρικώμου» δημοπρατήθηκε από τον Δήμο Γρεβενών στις 13/11/2012 και ανάδοχος εκτέλεσης ανακηρύχθηκε η εταιρεία «Κ/ξια Μητράκας Ν. Κων/νος – Μητράκα Ν. Μάρθα» με έδρα την Καστοριά η οποία προσέφερε την μεγαλύτερη έκπτωση ήτοι 44,00%. Ο προϋπολογισμός της σύμβασης ανέρχεται στο ποσό των 154.000,01€ με το Φ.Π.Α. και έχει προθεσμία εκτέλεσης 18 μήνες.
Οι εργασίες του έργου «Ανάπλαση – Αναβάθμιση οικισμού Τρικώμου περιλαμβάνουν :
Α. Ανάπλαση του κέντρου του οικισμού με την ανακατασκευή της πλατείας του χωριού ή οποία στερείται επίστρωσης, φωτισμού και πράσινου.
Β. Αποκάλυψη των όψεων της πετρόχτιστης εκκλησίας η οποία βρίσκεται μεταξύ της πλατείας και του προαύλιου χώρου του παλιού σχολείου.
Γ. Αποκάλυψη των όψεων του πετρόχτιστου καμπαναριού .
Δ. Επιδιορθώσεις στην επίστρωση του διαμορφωμένου προαύλιου χώρου του σχολείου ο οποίος μέχρι σήμερα φιλοξενεί τις εκδηλώσεις του χωριού με πρώτιστο ρόλο την «γιορτή κρασιού» με μεγάλη απήχηση σε όλο τον νομό.
Ε. Εργασίες πρασίνου – φυτοκάλυψης.
Στην υπογραφή της σύμβασης παρέστησαν η αρμόδια Αντιδήμαρχος κα Αικατερίνη Πέτρου, η Αντιδήμαρχος κα Παναγιώτα Τσιώτα-Μπαλοδήμου, οι Δημοτικοί Σύμβουλοι κ.κ. Αθανάσιος Τσακστάρας και Κω/νος Παύλου και ο Εκπρόσωπος της Τοπικής Κοινότητας Τρικώμου κ. Ιωάννης Ράπτης.