"Εμπλουτίζεται συνεχώς η συλλογή των βίντεο"

Η κινηματογραφική συλλογή του blog του χωριού το τελευταίο χρονικό διάστημα πλουτίζεται συνεχώς από βίντεο που έχουν τραβήξει χωριανοί μας κατά το παρελθόν αλλά και επισκέπτες που δεν χάνουν την ευκαιρία να απαθανατίσουν τις ομορφιές του τόπου. Πλέον η κινηματογραφική συλλογή αποτελείται από 62 βίντεο και συγκεκριμένα: 19 βίντεο σχετικά με τη γιορτή κρασιού τόσο του κοντινού όσο και του μακρινού παρελθόντος, 20 βίντεο που αναφέρονται σε αφιερώματα από τηλεοπτικά κανάλια και παρουσιάσεις του χωριού, 6 βίντεο με κοινωνικά γεγονότα του χωριού από τα παλιά, 8 βίντεο που παρουσιάζουν τις πολιτιστικές εκδηλώσεις του συλλόγου του χωριού, 4 βίντεο σχετικά με τις δραστηριότητες και τα σπορ που μπορεί να ασχοληθεί κάποιος στο χωριό και τέλος 5 βίντεο με τις πολιτιστικές εκδηλώσεις οι οποίες δεν είναι διοργανωμένες από τον σύλλογο. Σας παρουσιάζουμε τα τελευταία βίντεο που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο.

                                          

                                         

                                          

"Rappel στο γεφύρι Αζιζ Αγα"

"Καταρρίχηση" είναι ο ελληνικός όρος για το άθλημα που ονομάζεται rappel. Είναι η κατάβαση συνήθως από βράχο, αλλά και όχι μόνο, με ορειβατικό σχοινί και ειδικό εξοπλισμό, μια δραστηριότητα που κερδίζει όλο και περισσότερους πιστούς.
Απαιτείται ειδική εκπαίδευση για τους αρχαρίους, όπου ο εκπαιδευτής δίνει τις σχετικές πληροφορίες για τον εξοπλισμό, τη λειτουργία του, τα σημεία όπου πρέπει να επιστήσετε την προσοχή σας και φυσικά για τη στάση του σώματος.
Είναι ένα άθλημα που εξ αποστάσεως φαίνεται δύσκολο και επικίνδυνο, όμως εάν κάποιος λάβει τη σωστή εκπαίδευση μετά τις πρώτες καταβάσεις όπου η αδρεναλίνη του θα έχει φτάσει στα όριά της, είναι σίγουρο πως θα παθιαστεί και θα αναζητεί συνέχεια τρόπους ώστε να αυξάνει τη δυσκολία της κατάβασης.
Τα Γρεβενά φημίζονται ως τόπος κατάλληλος για extreme sports, και δεν θα μπορούσε να λείπει και το rappel από αυτά. Συγκεκριμένα, η δραστηριότητα αυτή πραγματοποιείται στο γεφύρι του Αζιζ Αγα στο Τρίκωμο (Ζάλοβο) και στο φαράγγι της Πορτίτσας στο Σπήλαιο.

"Rafting στο Τρίκωμο Γρεβενών"

Το χωριό μας λόγω της γεωγραφικής του θέσης, δηλαδή η κοντινή του απόσταση από τον ποταμό Βενέτικο και η άγρια ομορφιά των τοπίων γύρω από αυτό, το καθιστούν πέρασμα για τους λάτρεις των σπορ που σχετίζονται με τους ποταμούς, όπως το rafting και το canoe. Σύμφωνα με τους λάτρεις τους οπαδούς του rafting μια από τις πιο δύσκολες διαδρομές, αν όχι η πιο δύσκολη, γνωστή και ως ‘τα τέσσερα πέτρινα γεφύρια’ ξεκινά λίγο πιο κάτω από το χωριό μας στη γέφυρα που βρίσκεται πάνω στο δρόμο για το χωριό Μοναχίτη και καταλήγει στο γεφύρι του Σπανού.

Η συγκεκριμένη κατάβαση με φουσκωτή βάρκα σε αυτό το εντυπωσιακό ποτάμι, με rapid 3^ου βαθμού (βαθμός δυσκολίας διαδρομής) και διάρκειας περίπου 1 ώρα και 30 λεπτά (απόσταση 9 χιλιομέτρων), σου δίνει την ευκαιρία εκτός από την συναρπαστική εμπειρία την οποία θα ζήσεις και την αδρεναλίνη που φτάνει στα όρια της, να έρθεις σε επαφή με την πλούσια πτηνοπανίδα και χλωρίδα της περιοχής, η οποία είναι διαφορετική ανάλογα με την περίοδο που θα επιλέξεις να κάνεις rafting. Φυσικά η διαδρομή γίνεται ακόμη πιο εντυπωσιακή όταν η βάρκα περνά κάτω από τα δύο πανέμορφα πέτρινα γεφύρια του Τρικώμου, τα Καγκέλια ή γεφύρι της Καστανιάς και το μεγαλόπρεπο Αζιζ-Αγα, όπου οι συμμετέχοντες έχουν την ευκαιρία να θαυμάσουν την αρχιτεκτονική τους. 

"Παραγωγή τσίπουρου"

Απόσταγμα

Απόσταγμα, λοιπόν, είναι το ποτό το οποίο λαμβάνουμε δια της μεθόδου της αποστάξεως. Να πούμε όμως δύο λόγια για τη διαδικασία της απόσταξης εν συντομία: Η αλκοολούχος πρώτη ύλη μαζί με άλλα μυρωδικά μπαίνουν στον βραστήρα. Η αλκοόλη και άλλα πτητικά συστατικά εξατμίζονται και ακολουθούν το σωλήνα που οδηγεί στον ψύκτη. Εκεί υγροποιούνται πάλι και συλλέγονται σε δοχεία. Αυτά είναι μόνο οι γενικές αρχές της απόσταξης. Η πρώτη ύλη είναι φυτικής προέλευσης. Τα σάκχαρα που περιείχε υπέστησαν αλκοολική ζύμωση και μετατράπηκαν σε αιθυλικά αλκοόλη, αν όλα πήγαν καλά. Διότι αν δεν πήγαν θα περιέχει ποσότητα μεθυλικής αλκοόλης (ξυλόπνευμα) η οποία είναι τοξική. Η πρώτη ύλη μπορεί να είναι φρούτο, δημητριακό, πατάτα, ζαχαροκάλαμο και ότι άλλο βάζει ο νους σας. Μπορεί ακόμη να είναι και κρασί (απόσταγμα οίνου ήτοι τα διάφορα μπράντι).

Τσίπουρο ή ρακί

Στην Κρήτη ονομάζεται τσικουδιά ή ρακί. Σε πολλές χώρες της Μέσης Ανατολής συναντάμε ένα παρόμοιο ποτό ονόματι arak. Το τσίπουρο είναι απόσταγμα από τα πατημένα σταφύλια δηλαδή από τα ράκη των σταφυλιών που μένουν μετά το πάτημα και την εξαγωγή του μούστου για την παραγωγή κρασιού. Τα στέμφυλα για να μας δώσουν αλκοολούχο απόσταγμα θα πρέπει αφενός να μην έχουν αποστραγγιστεί εντελώς και αφετέρου να έχουν υποστεί αλκοολική ζύμωση ώστε τα σάκχαρα του εναπομένοντος μούστου να μετατραπούν σε αλκοόλη. Με άλλα λόγια πρέπει να μείνουν για κάποιες μέρες σε δοχείο. Άλλες φορές ζυμώνονται μόνα τους στο δικό τους δοχείο και άλλες μαζί με το μούστο που πάει για κρασί (επιπλέουν στην επιφάνεια), όταν θέλουμε να πάρουμε κρασί πλούσιο σε τανίνες. Το δεύτερο συνήθως συμβαίνει στην ερυθρή οινοποίηση.

Τσίπουρο μπορούμε να πάρουμε τόσο από λευκά όσο και από κόκκινα σταφύλια. Η ζύμωση διαρκεί περίπου 30 μέρες όταν στα στέμφυλα ζυμώνονται μόνα τους και πολύ λιγότερο όταν ζυμώνονται μαζί με το μούστο. Η απόσταξη του τσίπουρου είναι ολόκληρη επιστήμη. Στον αποστακτήρα προστίθενται εκτός από τα στέμφυλα και διάφορες αρωματικές ύλες σε ποσότητες και αναλογίες που συνήθως είναι μυστικά του κάθε μάστορα.

Υπάρχει όμως και τσίπουρο χωρίς καμία άλλη πρόσμιξη. Χρησιμοποιείται ο γλυκάνισος, ο μάραθος κ.α. ενώ στην Κρήτη συνηθίζονται τα φύλλα καρυδιάς. Ο γλυκάνισος είναι αυτός που κάνει το τσίπουρο να γαλανώνει, να ασπρίζει δηλαδή με την προσθήκη νερού. Στην Κρήτη δεν χρησιμοποιείται καθόλου γι’ αυτό και η τσικουδιά δεν γαλανώνει ποτέ.

Η απόσταξη χωρίζεται σε κεφαλή, καρδιά και ουρά. Η κεφαλή έχει μεγάλο αλκοολικό βαθμό και είναι πλούσια σε αλδευδές που δίνουν μια σκουριασμένη γεύση στο τσίπουρο ενώ η ουρά περιέχει πολλές ανώτερες αλκοόλες που βαραίνουν τη γεύση και το άρωμα. Απομακρύνονται και μπαίνουν ξανά στον αποστακτήρα μαζί με την επόμενη παρτίδα ενώ η καρδιά κρατιέται. Η καρδιά μπορεί να περάσει ξανά από απόσταξη. Το διπλοαποσταγμένο τσίπουρο έχει καθαρότερο και λεπτότερο άρωμα και γεύση. 

Πολλή προσοχή χρειάζεται για τον περιορισμό του ποσοστού της μεθυλικής αλκοόλης που είναι τοξικότατη για το νευρικό σύστημα. Αυτός είναι ο μόνος λόγος που δεν επιτρέπεται στον καθένα να αποστάζει αλλά μόνο σε πιστοποιημένους μαστόρους με ειδική άδεια. Το τελικό απόσταγμα μπορεί να αναμιχθεί με νερό και να επιτύχουμε τους επιθυμητούς αλκοολικούς βαθμούς. Καλή περιεκτικότητα θεωρείται αυτή των 38-45 vol.

Αν και το τσίπουρο ορίζεται σαν  απόσταγμα στέμφυλων στην καθομιλουμένη μπορεί να χαρακτηρίζει και αποστάγματα άλλων φρούτων, κυρίως άγριων. Έτσι στην Μακεδονία π.χ. το κουμαρίσιο ρακί, στην Κρήτη συνηθίζεται η μουρνόρακη (από μούρα). Τέλος το τσίπουρο δεν θα πρέπει να συγχέεται με το ούζο καθώς υπάρχουν σημαντικές διαφορές στην απόσταξή τους.

Koπή πίτας στον Αγ. Αθανασίου από το σύλλογο.

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος ο Φιλοπροοδευτικός σύλλογος των Απανταχού Τρικωμιωτών "Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ" έκοψε την βασιλόπιτα του για το νέο έτος την πέμπτη στις 18 Ιανουαρίου, μετά το πέρας της θείας λειτουργίας στον ναό του προστάτη του χωριού μας, στον Άγιο Αθανάσιο. Λόγω της μεγάλης κακοκαιρίας η εκδήλωση περιορίστηκε στο νάρθηκα-προθάλαμο του εξωκλησίου. Το πανηγυρικό της ημέρας εκφωνήθηκε από τον Καράντζιο Γιώργο. Στην εκδήλωση παρέστησαν οι κ.κ. Αντιδήμαρχοι Ουζουνίδης Γεώργιος και Μπαλοδήμου-Τσιώτα Παναγιώτα καθώς και η εντεταλμένη δημοτική σύμβουλος (αντιδήμαρχος) για τον πρώην δήμο Θ. Ζιάκα Σταυροπούλου Βασιλική. Ο πρόεδρος του τοπικού συμβουλίου Ιωάννης Ράπτης εκπροσώπησε την κοινότητα. Μετά το πέρας της θείας λειτουργίας έγινε η δοξολογία μετά αρτοκλασίας και ο εορτασμός ολοκληρώθηκε με την κοπή πίτας του συλλόγου. Ο σύλλογος πρόσφερε διάφορα εκλεκτά εδέσματα και ποτά-αναψυκτικά σε όλους τους παρευρισκόμενους και τα φλουριά από τις 3 πίτες που διανεμήθηκαν, έτυχαν ο ιερέας του χωριού μας, παπαγιάννης, ο Γεώργιος Ιω. Τσακνάκης, και ο τρίτος τυχερός άγνωστος. Δυστυχώς οι άστατες καιρικές συνθήκες ώθησαν τους χωριανούς να αποχωρήσουν γρήγορα από το χώρο του ναού και η εκδήλωση έληξε γρήγορα. Όπως ορίζει η παράδοση, η φωτιά στον περίβολο άναψε παρά την δυνατή βροχή. Φωτογραφικό υλικό από την εκδήλωση θα αναρτηθεί προσεχώς.
Και του χρόνου να είμαστε γεροί, να λαμβάνουμε την χάρη του Αγίου μας.
Χρόνια πολλά και καλή χρονιά!

"Παραγωγή κρασιού"

Η διαδικασία παρασκευής του κρασιού είναι, στη θεωρία πολύ απλή από τις παρασκευής μπίρας ή διάφορων αποσταγμάτων (ουίσκι, βότκα, τσίπουρο κτλ. ). Που περιλαμβάνουν πολλά διαφορετικά και περίπλοκα στάδια. Πίσω όμως από αυτή τη φαινομενική απλότητα των διαδικασιών κρύβονται χιλιάδες μικρές, αλλά καθόλου ασήμαντες λεπτομέρειες και μυστικά, που τελικά κάνουν την διαφορά ανάμεσα στους ποικίλους τύπους κρασιού και δίνουν στην οινοποιία το status μιας αναγνωρισμένης, πολύ ευρύτερα από την ζυθοποιία ή την ποτοποιία, επιστήμης. Έπεται, λοιπόν, ότι στο παρόν άρθρο θα γίνει μία συνοπτική αναφορά σε γενικές αρχές, καθώς δεν μπορούμε να επεκταθούμε στις λεπτομέρειες που αφορούν κάθε κρασί.

Η ΠΡΩΤΗ ΥΛΗ

Εν αρχή ήν το σταφύλι. Οι ρώγες που περιέχουν σάκχαρα, που θα μετατραπούν με αλκοολική ζύμωση σε οινόπνευμα, καθώς επίσης οργανικά οξέα και νερό. Για την παραγωγή ερυθρού ή ροζέ οίνου τα σταφύλια κατά κανόνα είναι ερυθρά, ενώ για τους λευκούς οίνους τα σταφύλια μπορεί να είναι λευκά ή και ερυθρά. Σημαντική για το τελικό αποτέλεσμα είναι η περιεκτικότητα του σταφυλιού σε σάκχαρα και οξέα, η οποία εξαρτάται από την ποικιλία, το έδαφος, τις κλιματικές συνθήκες, αλλά και από την χρονική του τρύγου, δηλαδή την ωρίμανση του σταφυλιού : όσο πιο πολύ αφήνεται να ωριμάσει ένα σταφύλι, τόσο αυξάνονται τα σάκχαρα του εις βάρος των οξέων, ούτως ώστε να είναι κατάλληλο για γλυκά κρασιά, αλλά όχι για όξινα, και αντίστροφα. Το σταφύλι λοιπόν, επιλέγεται, ανάλογα με το κρασί που θέλει να βγάλει κανείς, βάσει της ποικιλίας του αμπελιού, του τόπου και του τρόπου που καλλιεργείται. Όσο πιο ελεγχόμενης ποιότητας είναι ένα κρασί σύμφωνα με το νόμο, τόσο πιο αυστηρά είναι τα κριτήρια επιλογής του αμπελιού. Στους ‘Οίνους Ποιότητας Παραγόμενους σε Καθορισμένη Περιοχή’ (V.Q.P.R.D.), λόγου χάριν, καθορίζονται αυστηρά η ποικιλία, η τοποθεσία, η καλλιεργητική τεχνική, ακόμη και η στρεμματική απόδοση του αμπελιού, ενώ οι απλοί ‘Επιτραπέζιοι Οίνοι’ δεν υφίστανται σε τέτοιους νομικούς περιορισμούς και μπορούν να παράγονται από μη καθορισμένο χαρμάνι διάφορων σταφυλιών ή μούστων. Βέβαια, εκτός από τους νόμους, υπάρχει η παράδοση και το μεράκι του οινοποιού, που συχνά δίνει εκπληκτικά αποτελέσματα πέρα από κάθε κανονισμό και κατηγορία.

ΓΛΕΥΚΟΠΟΙΗΣΗ

Μετά τον τρύγο τα σταφύλια πρέπει να μεταφερθούν χωρίς καθυστέρηση στο πατητήρι, όπου θα εξαχθεί ο γλεύκος (κοινώς μούστος) από τις ρώγες. Η έκθλιψη του μούστου μπορεί να γίνει με διάφορες μεθόδους. Το παραδοσιακό πατητήρι όπου τα σταφύλια πατιούνται κυριολεκτικά από τους τρυγητές, χρησιμοποιείται πλέον μόνο στην οικογενειακή οινοποιία. Τη θέση του έχουν καταλάβει διάφορα μηχανήματα (σπαστήρες ) χειροκίνητα ή ηλεκτρικά, που συνήθως λειτουργούν συνθλίβοντας το σταφύλι ανάμεσα σε περιστρεφόμενους κυλίνδρους. Υπάρχουν μηχανήματα ‘πιεστήρια’ τα οποία, προκειμένου να παραχθεί λευκό κρασί, διαχωρίζουν αυτόματα το χυμό από τα στερεά συστατικά της ρώγας. Για το κόκκινο κρασί δεν χρειάζεται, παρά μόνο πολύ αργότερα, να γίνει αυτός ο διαχωρισμός, σε πρώτο στάδιο παίρνουμε το μούστο μαζί με τα στερεά υλικά, δηλαδή ολόκληρο το σταφυλοπολτό. Αυτό που είναι πάντα επιβεβλημένο τόσο στη λευκή, όσο και στην ερυθρά οινοποίηση, είναι η αφαίρεση των κοτσανιών (αποβαστρύχωση), καθ’ ότι αυτά είναι επιζήμια τόσο για τη γεύση του κρασιού όσο και για την υγεία του καταναλωτή.

ΖΥΜΩΣΗ

Το οινόπνευμα που περιέχει το κρασί παράγεται από τα σάκχαρα του μούστου, κυρίως γλυκόζη και φρουκτόζη, με την αντίδραση της αλκοολικής ζύμωσης, που επιτελείται από ειδικά ένζυμα των ζυμομυκητών. Ο οινοποιός, αντίθετα από τον ζυθοποιό, δεν χρειάζεται να εμβολιάσει το γλεύκος με καλλιεργημένους ζυμομύκητες. Οι ζυμομύκητες ήδη πριν τον τρύγο υπάρχουν αδρανοποιημένοι (αφού δεν έχουν πρόσβαση στα σάκχαρα του χυμού) στο φλοιό των σταφυλιών και ‘ενεργοποιούνται’ κατά τη γλευκοποίηση: έρχονται σε επαφή με το μούστο, εκεί πολλαπλασιάζονται και επιτελούν τη ζύμωση, κατά την οποία εκτός από αιθυλικά αλκοόλη παράγεται διοξείδιο του άνθρακα και θερμότητα, γι’ αυτό κατά τη διάρκεια της ζύμωσης ο μούστος είναι ζεστός και ‘κοχλάζει’.

Η ζύμωση διαρκεί από 8-9 έως και 25 ημέρες, ανάλογα με την αρχική συγκέντρωση των σακχάρων, τη θερμοκρασία στην οποία πολλαπλασιάζονται και δρουν οι μύκητες, το οξυγόνο που έχουν στην διάθεση τους και άλλους παράγοντες. Όσο πιο πολύ διαρκεί η ζύμωση τόσο πιο πολλά αρώματα ζύμωσης θα πάρει το κρασί, γι’ αυτό, ιδίως στα λευκά κρασιά, οι περισσότεροι οινοποιοί διατηρούν με τεχνητά μέσα χαμηλή θερμοκρασία της ζύμωσης (15-20 Κελσίου ), μειώνοντας την ταχύτητά της. Στα κόκκινα κρασιά συχνά η ζύμωση γίνεται σε δύο φάσεις, μια πρώτη, σφοδρή και γρήγορη, στη διάρκεια της οποίας μέσα στο μούστο βρίσκονται οι φλούδες των σταφυλιών, και μια δεύτερη πιο αργή, μετά την αφαίρεση των φλουδών. Η ζύμωση μπορεί να διακοπεί πριν την ολοκλήρωσή της με θέρμανση (38-40 Κελσίου), με ψύξη (6-7 Κελσίου ) ή με προσθήκη μικρής ποσότητας καθαρού οινοπνεύματος. Αν η ζύμωση διακοπεί, ένα ποσοστό των σακχάρων μένει αδιάσπαστο, έτσι η μέθοδος βρίσκει εφαρμογή στην παραγωγή γλυκών κρασιών. Εκτός από την αλκοολική ζύμωση, συχνά στο μούστο λαμβάνει παράλληλα χώρα κι ένας άλλος τύπος ζύμωσης, η μηλογαλακτική ζύμωση. Κατά την αντίδραση αυτή είναι ένα από τα οργανικά οξέα του σταφυλιού, το μηλικό οξύ, μετατρέπεται σε γαλακτικό. Αυτό έχει σημασία, γιατί το γαλακτικό οξύ είναι λιγότερο όξινο του μηλικού, έτσι η μηλογαλακτική ζύμωση μειώνει την οξύτητα του κρασιού. Αυτό το επιδιώκουμε κυρίως στα ερυθρά κρασιά, ενώ στα λευκά η οξύτητα συνήθως είναι επιθυμητή σε μεγαλύτερο βαθμό.

ΤΟ ΧΡΩΜΑ ΤΟΥ ΚΡΑΣΙΟΥ

Στις παραπάνω παραγράφους αναφέραμε ποικίλες διαφορές, όσον αφορά την διαδικασία παραγωγής σε κάθε στάδιο της, ανάμεσα στα κόκκινα και λευκά κρασιά. Για την ακρίβεια, οι ειδήμονες μιλούν συνήθως για δύο διαφορετικές διαδικασίες, τη λευκή οινοποίηση και την ερυθρά οινοποίηση. Για να κατανοήσουμε το ζήτημα, πρέπει να ξεδιαλύνουμε μια διαδεδομένη πλάνη: ¨Πολύς κόσμος θεωρεί, πως το κόκκινο κρασί παράγεται από κόκκινα σταφύλια και το λευκό από λευκά. Αυτό ναι μεν συνήθως ισχύει, κάλλιστα όμως μπορεί να γίνει το αντίστροφο, η ουσία δεν βρίσκεται εκεί. Αν πάρουμε μια μαύρη ρώγα και μια άσπρη και τις τρίψουμε ξεχωριστά, κρατώντας μόνο το ζουμί, θα δούμε ότι έχει και στις δύο περιπτώσεις το ίδιο (σχετικά ανοιχτό) χρώμα. Η χρωματικές ουσίες του σταφυλιού, που ονομάζονται ανθοκυάνες, δε βρίσκονται λοιπόν στο μούστο, αλλά στα στερεά μέρη της ρώγας (στέμφυλα). Αυτό που τελικά καθορίζει το χρώμα, είναι κυρίως το αν τα στερεά μέρη της ρώγας θα βρίσκονται ή όχι μέσα στο μούστο κατά τη ζύμωση, ώστε να γίνει εκχύλιση των χρωστικών τους.

Έτσι : Στη λευκή οινοποίηση μπορούν να χρησιμοποιηθούν σταφύλια κάθε χρώματος, φτάνει κατά το πάτημα να ληφθεί σκέτος μούστος (δηλαδή χυμός). Οι θερμοκρασίες κατά τη ζύμωση, όπως είδαμε παραπάνω, μπορούν να κρατηθούν χαμηλές για να καθυστερήσει η αντίδραση και να εμπλουτιστεί το κρασί με τα αρώματα της ζύμωσης.

Στην ερυθρά οινοποίηση είθισται να χρησιμοποιούνται κόκκινα σταφύλια, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν και πιο ανοιχτόχρωμες ποικιλίες. Τα στερεά συστατικά της ρώγας παραμένουν στον μούστο κατά τη ζύμωση για διάστημα συνήθως 2 έως 18 ημερών, ανάλογα με την ποικιλία του σταφυλιού, το επιδιωκόμενο αποτέλεσμα από άποψης χρώματος και γεύσης κτλ. Τα στέμφυλα, χάρη στο διοξείδιο του άνθρακα που εκλύεται κατά τη ζύμωση, ανεβαίνουν στην επιφάνεια εν είδη κρούστας. Εδώ, τουλάχιστον στο πρώτο στάδιο της ζύμωσης, η θερμοκρασία που αναπτύσσεται επιθυμητή, γιατί διευκολύνει την εκχύλιση των χρωστικών και των άλλων συστατικών από τα στερεά μέρη του σταφυλιού. Από τα άλλα συστατικά, μέγιστης σημασίας είναι οι ταννίνες, οι ουσίες στις οποίες κυρίως οφείλουν τα κρασιά (ιδιαίτερα τα μπρούσκα) τη στυφή-ξηρή συνισταμένη γεύση τους. Μετά την εκχύλιση, ο μούστος διαχωρίζεται και οδηγείται σε άλλη δεξαμενή για να συνεχιστεί η ζύμωση. Τα στέμφυλα είτε στίβονται για να πάρουμε το μούστο που περιέχουν, κάτι που σπάνια γίνεται και μόνο για κρασιά παλαίωσης, είτε οδηγούνται στον άμβυκα για απόσταξη και παραγωγή τσίπουρου. Στα ερυθρά κρασιά επιδιώκουμε συνήθως και τη μηλογαλακτική ζύμωση, που είδαμε παραπάνω. Τα ροζέ κρασιά, όπως μπορεί πλέον να φανταστεί ο αναγνώστης γίνονται από κόκκινα σταφύλια σε βραχύτατη εκχύλιση, διάρκειας όχι πάνω από ένα εικοσιτετράωρο ή σπανιότερα από λευκά σταφύλια με μακράς διάρκειας εκχύλιση.

ΓΛΥΚΑ ΚΑΙ ΗΜΙΓΛΥΚΑ ΚΡΑΣΙΑ

Τα κρασιά αυτά, χωρίς συνήθως να είναι μικρότερου αλκοολικού βαθμού, περιέχουν μη ζυμωμένα σάκχαρα, στα οποία οφείλουν τη γεύση τους. Αυτό, όπως είδαμε, μπορεί να επιτευχθεί με διακοπή της ζύμωσης, που συνήθως γίνεται με προσθήκη οινοπνεύματος 95% καθαρού. Άλλη μέθοδος είναι η υπερωρίμανση σταφυλιών από συγκεκριμένες ποικιλίες, που δίνει μούστο με τόσα πολλά σάκχαρα, ούτως ώστε οι ζυμομύκητες εξαντλούνται πριν τα ζυμώσουν όλα. Τα ημίγλυκα κρασιά επίσης μπορούν να παραχθούν σταματώντας τη ζύμωση με ψύξη του μούστου, με προσθήκη θειώδους ανυδρίτου (μια ακίνδυνη ουσία που χρησιμοποιείται σαν συντηρητικό, το μόνο επιτρεπόμενο, σε πάρα πολλά κρασιά) ή με αφαίρεση των ζυμομυκήτων με φιλτράρισμα.

ΩΡΙΜΑΝΣΗ ΚΑΙ ΠΑΛΑΙΩΣΗ

Θεωρείται από πολλούς αυτονόητο, ότι το κρασί όσο παλαιώνεται, τόσο καλύτερο γίνεται, καθώς και ότι κερδίζει από την παραμονή του σε ξύλινα βαρέλια. Τίποτε όμως από τα ανωτέρω δεν έχει γενική ισχύ. Το κρασί, ακόμη και στις πλέον σταθερές συνθήκες, υφίσταται αργές χημικές μεταβολές. Πρέπει να νοείται σαν ζωντανός οργανισμός: δεν έχει απεριόριστη διάρκεια ζωής, αλλά περνά φάσεις νεότητος και ακμής- ωριμότητος ώσπου τελικά να γεράσει και να πεθάνει, δηλαδή να λήξει η περίοδος στην οποία θα καταναλωθεί. Διαφορετικά είδη κρασιού έχουν διαφορετική διάρκεια ζωής κάτω από διαφορετικές ιδανικές συνθήκες παλαίωσης και συντήρησης. Αυτό που γενικά επιδιώκουμε, είναι να μην οξειδώνεται το κρασί ή να οξειδώνεται με πολύ αργό και ελεγχόμενο ρυθμό. Κατά την οξείδωση ενός κρασιού παράγεται ακεταλδευδη, στην οποία οφείλονται αρώματα χαλασμένων κρασιών. Όσον αφορά την ωρίμανση σε βαρέλι, αυτή βοηθά πολλά κρασιά να βελτιώσουν τους χαρακτήρες τους. Πολλά κόκκινα κρασιά δεν είναι κατάλληλα για κατανάλωση πριν μαλακώσουν στο βαρέλι: Μειώνεται η οξύτητα, σχηματίζονται πολύπλοκες ενώσεις που επιδρούν στην γεύση και το άρωμα, εκχυλίζονται ουσίες του βαρελιού (από ξύλο δρυός) και καθιζάνουν διάφορα ανεπιθύμητα συστατικά. Επίσης επιτρέπεται η πολύ αργή οξείδωση, που θα δώσει ουσίες, οι οποίες αργότερα, στο αεροστεγές περιβάλλον της φιάλης, αποκτούν αναγωγικό χαρακτήρα και αναπτύσσουν το μπουκέτο ενός κρασιού παλαίωσης. Η διάρκεια της ωρίμανσης στο βαρέλι ποικίλλει για κάθε κόκκινο κρασί και δεν ισχύει σε καμία περίπτωση το, όσο περισσότερο τόσο το καλύτερο, συνήθως μιλάμε για κάποιους μήνες έως και λίγα χρόνια. Υπάρχουν πολλά κόκκινα κρασιά στα οποία η ωρίμανση στο βαρέλι δεν έχει τίποτα να προσφέρει, καθώς και άλλα που τα καταστρέφει.

Τα λευκά κρασιά δεν χρειάζονται συνήθως την ωρίμανση στο βαρέλι, ν και κάποια μπορούν να εμπλουτιστούν σε άρωμα και γεύση. Εδώ όμως η διαδικασία απαιτεί ακόμη περισσότερη τέχνη και προσοχή από τον οινοποιό. Μετά την ενδεχόμενη ωρίμανση στο βαρέλι ακολουθεί η παλαίωση στη φιάλη, που φυσικά συμβαίνει συνήθως με την ευθύνη όχι του οινοποιού, αλλά του αγοραστή καταναλωτή. Εδώ σημαντική είναι η απουσία οξυγόνου και λοιπών οξειδωτικών συνθηκών. Αυτή είναι η φάση όπου τα ποιοτικά κρασιά αποκτούν το χαρακτηριστικό τους μπουκέτο. Και εδώ η διάρκεια ωρίμανσης ποικίλλει: ελάχιστα είναι τα κρασιά που αντέχουν μέχρι και έναν αιώνα, ενώ τα περισσότερα φτάνουν στην ποιοτική κορύφωσή τους μετά από λίγα χρόνια.

"Νέα βίντεο σχετικά με το χωριό μας"

Σας παρουσιάζουμε μερικά βίντεο που έχουν κινηματογραφήσει χωριανοί μας, και όχι μόνο, και παρουσιάζουν διάφορες στιγμές του χωριού από το παρελθόν και το παρόν.

30η Γιορτή Κρασιού-Δημοτικό συγκρότημα Τσιοτίκα Κώστα με την Αλεξοπούλου Ντίνα

Απόγευμα κάτω από τον πλάτανο (1999)-Τραβηγμένο από τον Ζτάλιο Χρήστο

Τα γίδια στον πάνω μαχαλά (1999)-Τραβηγμένο από τον Ζτάλιο Χρήστο

Ζαρκάδι στο χωριό μας-Τραβηγμένο από τον Τσιώτα Αθανάσιο

Η οργή του Βενέτικου-Τραβηγμένο από τον Τσιώτα Αθανάσιο

Η μάχη του Αζιζ Αγα με τον Βενέτικο-Τραβηγμένο από τον Τσιώτα Αθανάσιο

Τα Καγκέλια όπως τα κινηματογράφησαν τα "Πέτρινα Γεφύρια"

Το Αζιζ Αγα όπως το κινηματογράφησαν τα"Πέτρινα Γεφύρια"

Κάτω από τα σύννεφα του χωριού-Τραβηγμένο από τον Ιοσιφίδη Πάνο

Αρκούδα στο χωριό μας-Τραβηγμένο από τον Πατρίκιο Στέλιο

"Τα σχολικά μας χρόνια, γράφει ο Ζτάλιος Χρήστος"

ΤΑ ΣΧΟΛΙΚΑ ΜΑΣ ΧΡΟΝΙΑ

Μνήμες από το Ζάλοβο

     Η διαβίωση σ’έναν τόπο δημιουργεί βιώματα στον καθένα,αναμνήσεις που με κάθε ευκαιρία και πολλές φορές συνειρμικά ανακαλούνται στην μνήμη. H ανάκληση αυτή μας γεμίζει νοσταλγία και αφήνει μια γλυκόπικρη γεύση για τα χρόνια που πέρασαν ανεπιστρεπτί. Πάντως ένα είναι σίγουρο, τα σχολικά μας χρόνια είναι και θα είναι ένα μεγάλο κομμάτι από την ζωή μας που ούτε ξεχνιέται, ούτε ξεπερνιέται, ούτε σβήνεται, απλά το ζείς και το θυμάσαι για πάντα. Τα παιδικά μου χρόνια στην δεκαετία του εξήντα, και μέχρι την ηλικία των δώδεκα χρόνων τα έζησα στο Ζάλοβο. Φυσικά εκεί τελείωσα το δημοτικό σχολείο·οι μνήμες μου είναι πάρα πολλές παρ’όλο που οι συνθήκες δεν ήταν και οι καλύτερες.
        Το σχολείο μας ένα ισόγειο μεγάλο πετρόκτιστο κτίριο με ξύλινα κουφώματα, αποτελείτο από δύο αίθουσες διδασκαλίας, ένα διάδρομο κάτι σαν χώλ και το γραφείο του Δασκάλου. Επειδή όμως ήταν σε κατηφορικό μέρος, κάτω από την κάτω αίθουσα υπήρχε και υπόγειο που χρησίμευε σαν αποθηκευτικός χώρος. Μπροστά από την επάνω αίθουσα υπήρχε κήπος περιφραγμένος με κέδρινο πλοκό και στο κάτω όμως μέρος και μπροστά από τον υπόγειο χώρο, υπήρχε μεγαλύτερος κήπος χωρισμένος σε παραλληλόγραμα σχήματα,γεμάτα λουλούδια τα οποία τα πρόσεχαν οι μαθητές της πέμπτης και έκτης τάξης. Στό προαύλιο το οποίο δεν ήταν περιφραγμένο, υπήρχαν δένδρα κατά μήκος των προστατευτικών κικλιδωμάτων που χώριζαν τον ανισόπεδο χώρο και τα είχαν φυτέψει μεγαλύτεροι μαθητές. Οι δύο αίθουσες ήταν και είναι ψηλοτάβανες και αρκετά ευρύχωρες. Το σύνολο των μαθητών ήταν τότε περίπου 50, είχαμε έναν Δάσκαλο και χρησιμοποιούσαμε μόνο μία αίθουσα. Τους τοίχους της διδακτικής αίθουσας κοσμούσαν οι βλοσυρές εικόνες του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Ρήγα Φεραίου, του Μιαούλη, της Μπουμπουλίνας και χάρτες κυρίως της Ελλάδας, ενώ σε μιά άκρη κοντά στον Μαυροπίνακα και πάνω σε ένα τραπέζι ήταν η υδρόγειος σφαίρα μαζί με όργανα γεωμετρίας και δίπλα τους τα μεγάλα αριθμητήρια με μπίλιες για τους μαθητές της πρώτης τάξης. Από την άλλη πλευρά του μαυροπίνακα υπήρχε η έδρα του Δάσκαλου με μιά καρέκλα και πάνω στην έδρα σε περίοπτη θέση υπήρχε μιά βίτσα από κρανιά που αντικαταστάθηκε αργότερα από χάρακα. Απέναντι από την έδρα ήταν τα θρανία,που μοιάζανε περισσότερο με παγκάκια σε σκούρο πράσινο χρώμα, τοποθετημένα σε τέσσερες σειρές το ένα πίσω από το άλλο και ανάμεσά τους υπήρχε ο σχετικός διάδρομος, που διευκόλυνε την είσοδο και έξοδο των μαθητών απ’αυτά. Στήν μέση της αίθουσας ύπήρχε η μεγάλη ξυλόσομπα,που όταν θύμωνε κάπνιζε·και θύμωνε πολύ συχνά.
         Στην πρώτη τάξη θυμάμαι ότι δεν ήθελα να πάω σχολείο,και με πήγε η γιαγιά μου η οποία με πήρε γκαλγκούτσια (στις πλάτες της). Και όταν την δεύτερη μέρα με ξύπνησαν το πρωΐ για να ξαναπάω τους είπα ότι είχα πάει χθές,(νομίζοντας ότι είχα ξεμπερδέψει) μη γνωρίζοντας τότε ότι πρέπει να πηγαίνουμε κάθε μέρα και ότι ακόμη αυτό θα συνεχιζόταν μέχρι τα είκοσι μου χρόνια. Στην πρώτη τάξη χρησιμοποιούσαμε πλαστελίνη για να μάθουμε να σχηματίζουμε τα πρώτα γράμματα,ενώ τα χέρια μας μύριζαν πετρέλαιο·ακολούθησε η πλάκα με το κονδύλι,και στην Δευτέρα τάξη χρησιμοποιούσαμε σβήστρες, μολύβια και γράφαμε σε τετράδια. Οί τσάντες μας ήταν χειροποίητες υφαντές (τρουβάδες), ή πάνινες, ή κάποιο μαξιλάρι κομμένο. Στίς πρώτες τάξεις μαθαίναμε γραφή,ανάγνωση,αριθμητική και στις μεγαλύτερες γραμματική, ιστορία, θρησκευτικά, χειροτεχνία, έκθεση, γεωγραφία, ωδική, αγωγή του πολίτη, φυσική, χημεία, γεωμετρία·επίσης θυμάμαι ότι φτιάχναμε χάρτες με τους νομούς της Ελλάδος,και τους χρωματίζαμε. Βέβαια δεν λείπανε και τα ευτράπελα κατά την ώρα του μαθήματος,όπως θυμάμαι χαρακτηριστικά μία φορά όταν ο Δάσκαλος ρώτησε τι σημαίνει η λέξη Τέττιξ (Τζίτζικας). Ο Χρήστος ενθουσιασμένος σήκωσε το χέρι φωνάζοντας το γνωστό <<Εγώ Κύριε>> ενώ δίπλα του ο Νίκος τον παρακαλούσε νά του πεί την ένοια της λέξης για να σηκώσει και αυτός χέρι·όμως ο Χρήστος αρνιότανε πεισματικά να του πει. Και όταν ο Δάσκαλος είπε <<Πες μας Χρηστάκη τι θα πει Τέττιξ >>αυτός απάντησε <<Τενεκές κύριε!!!>> Και τότε πήρε την απάντηση από τον Δάσκαλο <<Τενεκές είσαι και φαίνεσαι!!>>.           Ορισμένα μαθήματα γινόντουσαν μαζί για δύο τάξεις, Τρίτη και Τετάρτη τάξη μαζί, Πέμπτη και έκτη μαζί και έτσι τα παιδιά της πέμπτης προχωρούσαν πιό μπροστά όταν ο Δάσκαλος έκανε μάθημα στην έκτη και όταν έκανε μάθημα στην πέμπτη τα παιδιά της έκτης έκαναν κάτι σαν επανάληψη, ενώ οι μικρότερες τάξεις ασχολιότανε τότε με την αντιγραφή και γενικά με την προετοιμασία της επόμενης μέρας.

       Καθαρίστρια στο σχολείο δεν υπήρχε, δύο κορίτσια από την έκτη τάξη αναλάμβαναν το σκούπισμα της αίθουσας μετά το τέλος των μαθημάτων τα απογεύματα, και ένας μαθητής πάλι από την έκτη τάξη αναλάμβανε τα καθήκοντα του επιμελητή που ήταν να ανοίγει το σχολείο το πρωΐ, να ανάβει την σόμπα και να χτυπάει το κουδούνι·και κάθε εβδομάδα αναλάμβαναν άλλα παιδιά αυτούς τους ρόλους. Πηγαίναμε στο σχολείο από το πρωΐ μέχρι το μεσημέρι και άλλες δύο ώρες το απόγευμα, εκτός από το απόγευμα του Σαββάτου. Στις πρώτες τάξεις πηγαίναμε πολύ νωρίς, για να προλάβουμε να πιούμε το ζεστό και πολλές φορές τσικνωμένο γάλα σκόνη και να φάμε το πολύ νόστιμο κίτρινο τυρί που μας δίνανε·αυτό όμως άλλαξε αργότερα και έγινε μεσημεριανό φαγητό στην κατάλληλα διαμορφωμένη τραπεζαρία σε κοντινό σπίτι. Μετά από το πρωϊνό γάλα ο επιμελητής χτυπούσε το κουδούνι,στοιχιζόμασταν λέγαμε την πρωϊνή προσευχή και μπαίναμε στην αίθουσα όπου άρχιζε το μάθημα. Στά διαλλείματα εμείς τα αγόρια φτιάχναμε στα γρήγορα ομάδες και παίζαμε ποδόσφαιρο, εκτός αν είχαμε κάποιο δύσκολο μάθημα την επόμενη ώρα και χρειαζόταν επανάληψη·ενώ τα κορίτσια και ιδίως τα μεγαλύτερα πιασμένα αγκαζέ κάνανε βόλτες στο προαύλιο του σχολείου. Κατά την διάρκεια της χρονιάς είχαμε διαγωνίσματα και παίρναμε ελέγχους και στο τέλος της χρονιάς τα παιδιά της έκτης τάξης γράφανε εξετάσεις για να πάρουν το απολυτήριο, ενώ οι υπόλοιποι και όσοι δεν μένανε στην ίδια τάξη παίρνανε το ενδεικτικό που είχε αναρτημένο τον βαθμό του καθενός καθώς και την διαγωγή που σχεδόν πάντα ήταν κοσμιωτάτη και πολύ σπάνια κοσμία. Οι γονείς μας ήξεραν μόνο τα στοιχειώδη γράμματα και δεν μπορούσαν να μας βοηθήσουν ιδίως στις μεγαλύτερες τάξεις. Οι Δάσκαλοι τότε μας βάζανε διάφορες τιμωρίες,όταν δεν ξέραμε τα μαθήματα ή κάναμε διάφορες αταξίες. Οι τιμωρίες ήταν στις πρώτες τάξεις το χτύπημα της βίτσας στην παλάμη, αργότερα το χτύπημα στην παλάμη γινόταν με χάρακα, και αν ασυναίσθητα το παιδί τραβούσε το χέρι τα χτυπήματα μεγαλώνανε· άλλη τιμωρία ήταν η ακινησία στο ένα πόδι(κουτσό) με το πρόσωπο προς τον τοίχο. Πιό παλιά οι Δάσκαλοι έκλειναν τα αδιάβαστα παιδιά μέσα στην αίθουσα για όλο το μεσημεριανό μεγάλο διάλειμμα και πολλές μητέρες κουβαλούσαν αδιαμαρτύρητα φαγητό από το σπίτι και το έδιναν στα παιδιά από τα παράθυρα.

        Φοβόμασταν και ντρεπόμασταν τον Δάσκαλο και αποφεύγαμε τα βράδια να περνάμε από την πλατεία αν ο Δάσκαλος ήταν εκεί. Στις εθνικές γιορτές και κυρίως τήν 25η Μαρτίου ο Δάσκαλος ανέθετε στα μικρότερα παιδιά διάφορα ποιήματα, ενώ στους μαθητές της πέμπτης και έκτης τάξης ανέθετε ολόκληρη θεατρική παράσταση εθνικού περιεχομένου. Τότε το άγχος ήταν μεγάλο γιατί την παράσταση την παρακολουθούσε όλο το χωριό και προσέχαμε να μην κάνουμε κάποιο λάθος, φωνάζαμε δε αρκετά δυνατά για να ακουγόμαστε σ’όλη την αίθουσα. Εγώ μιά φορά που είχα τέτοιο ρόλο θυμάμαι ότι έλεγα τα λόγια, αλλά δεν γνώριζα την φωνή μου,τόσο δυνατά φώναζα! Θυμάμαι επίσης ότι για ένα διάστημα κάναμε λαμπαδηφορίες για ορισμένα εθνικά θέματα (Βόρειος Ήπειρος-Κυπριακό), ήταν ένας τρόπος ειρηνικής διαμαρτυρίας. Τα παιδιά τότε υπό την καθοδήγηση του Δάσκαλου και των μεγαλυτέρων συγκεντρωνόμασταν στο σχολείο τα βράδια και από εκεί ξεκινούσαμε μια πορεία μέσα στο χωριό τραγουδώντας πατριωτικά τραγούδια και κρατώντας στα χέρια μας ο κάθε ένας ένα κονταράκι που πάνω του ήταν καρφωμένο ένα κονσερβοκούτι με στάχτη γεμάτη πετρέλαιο, το οποίο το είχαμε αναμμένο και φροντίζαμε να ανεβούμε στο πιό ψηλό μέρος του χωριού τον καταφύκη για να γίνουμε ορατοί από τα γύρω χωριά.
         Εκδρομές κάναμε συχνά,πάντα με πεζοπορία συνήθως τον μήνα Μάϊο· και ήταν δύο ειδών, οι ξαφνικές όταν ο καιρός ήταν καλός και γινόταν στο εξωκκλήσι του Αγίου Αθανασίου και οι προγραματισμένες ολοήμερες που μερικές φορές γινόταν με την συμμετοχή και άλλων χωριών. Στις προγραμματισμένες εκδρομές άδειαζαν τα ράφια των δύο παντοπωλείων από τις κονσέρβες σαρδέλας, που είχε τότε θυμάμαι 4,5 δραχμές η μία. Ετοιμάζαμε ένα μικρό παγούρι για νερό και ένα μικρό καλαθάκι που μέσα είχε το απαραίτητο ψωμί, λίγα στραγάλια, λίγα καρύδια, ένα κομμάτι πίττα και φυσικά την κονσέρβα. Δύο τέτοιες εκδρομές δεν πρόκειται να σβήσουν από το μυαλό μου. Η μία ότανπήγαινα στην πρώτη τάξη και η οποία έγινε στο Γυφτοπήγαδο, που είναι ένας χώρος λίγο έξω από το χωριό Παλαιοχώρι, όπου είχαμε συγκεντρωθεί πέντε χωριά.     Σπήλαιο, Ζιάκας, Παλαιοχώρι, Κοσμάτι, Παρόριο και φυσικά το Ζάλοβο. Εκεί για πρώτη φορά κατάλαβα ότι το Ζάλοβο δεν είναι το κέντρο του κόσμου. Είχαμε συγκεντρωθεί γύρω στα 250 παιδιά εκ των οποίων τα διακόσια μου ήταν εντελώς άγνωστα. Εκεί θυμάμαι είδαμε με τον Γιώργο τον Παπακώστα κάποιο παιδί από τον Ζιάκα το οποίο είχε πολύ μεγάλη κοιλιά, πρησμένη θα έλεγα και όταν το ρωτήσαμε γιατί ήταν έτσι; Και τι είχε πάθει; Μας απάντησε με πολύ σοβαρό ύφος ότι είχε σκαπετίσει (καταπιεί) ένα κλειδί·(εμείς τότε παιδιά εφτά χρονών το πιστέψαμε,αλλά αναρωτιόμασταν μόνο πως τα κατάφερε και κατάπιε κλειδί εκείνης της εποχής,τα οποία τότε ήταν σε μήκος 15 περίπου εκατοστά). Η δεύτερη εκδρομή ήταν και η πιό επεισοδιακή και ήταν η ημερήσια προγραμματισμένη εκδρομή στον μύλο του Ψάργια. Ξεκινήσαμε λοιπόν κάποιο πρωϊνό του Μαΐου με τα πόδια και με τα καλαθάκια στα χέρια και τραγουδώντας το γνωστό τραγούδι <<Ο Μάϊος μας έφτασε εμπρός βήμα ταχύ...>>.Μόλις περάσαμε το αυγότοπο ο Βασίλης ο Τζιώρας, ο οποίος προπορευότανε σκάλωσε στην ρίζα ενός κέδρου και βρέθηκε φαρδύς πλατύς κάτω,τα δε πράγματα από το καλλάθι σκορπίστηκαν σε ακτίνα δέκα μέτρων·μας πήρε κάνα δεκάλεπτο να συνεφέρουμε τον Βασιλάρα και να μαζέψουμε τα διασκορπισμένα στραγάλια του. Συνεχίσαμε την πορεία μας περάσαμε το γεφύρι του Αζίζ Αγά και τότε ο Δάσκαλος μας είπε να κάνουμε ένα διάλλειμα για ξεκούραση στην κοίτη του ποταμού. Κάποιο παιδί άρχισε να μαζεύει λεπτά πετραδάκια και να τα πετάει από χαμηλή θέση στο ποτάμι για να κάνουν τα γνωστά αναπηδήματα. Οι υπόλοιποι βλέποντας αυτό το ωραίο θέαμα θελήσαμε να τον μιμηθούμε και αρχίσαμε να ψάχνουμε για τα κατάλληλα πετραδάκια  να τα πετάμε στο ποτάμι. Ο Δάσκαλος βλέποντας όλο αυτό το πράγμα άρχισε να μας παρατηρεί και να μας λέει να προσέχουμε. Εμείς όμως κοιτούσαμε ποιός θα κάνει τις πιό πολλές αναπηδήσεις με την πέτρα του πάνω στο ποτάμι. Σε μιά δική μου βολή πως βρέθηκε μπροστά μου ο Σάκης ο παπακώστας ούτε που το κατάλαβα·το μόνο πού συνειδητοποίησα ήταν ότι ο Σάκης έπιανε το κεφάλι του, χοροπηδούσε και φώναζε <<Ωχ ωχ>> ενώ τρέχανε αίματα από το κεφάλι του. Ο Δάσκαλος αφού φρόντισε το τραύμα του Σάκη και αφού του έφτιαξε ένα πρόχειρο σαρίκι, ρώτησε να μάθει ποιός ήταν ο δράστης. Αυτό ήταν πολύ εύκολο, το μαρτυρούσε άλλωστε η δική μου η στάση, αλλά σέ τέτοιες περιπτώσεις πάντα υπάρχουν τα παιδιά που θέλουν από μόνα τους να μαρτυρήσουν σηκώνοντας τον δείκτη του χεριού τους και φωνάζοντας το γνωστό <<Κύριε,κύριε>>. Ήταν από τις λίγες φορές που με χτύπησε ο Δάσκαλος, αν και αυτή την φορά δεν με ένοιαζε αυτό μιάς και ανησυχούσα για το τραύμα του Σάκη, εξάλλου ο Δάσκαλος είχε την ευθύνη περίπου 50 παιδιών. Συνεχίσαμε την πορεία μας μέχρι τον Μύλο,όπου φτάσαμε μετά από ένα εικοσάλεπτο περίπου και εκεί αφού μας έγινε ή καθορισμένη περιήγηση στον χώρο του μύλου το ρίξαμε στο παχνίδι. Φυσικά ποδόσφαιρο τα αγόρια, χωρισμένα σε Πανωμαχαλιώτες και κατωμαχαλιώτες και τα κορίτσια τα δικά τους παιχνίδια. Παίζοντας ποδόσφαιρο ξαφνικά η μπάλα έπεσε μέσα στο μυλοαύλακο το οποίο ήταν ορμητικό και τότε ο Θύμιος Τσακνάκης βούτηξε με τα ρούχα και την έβγαλε έξω, με αποτέλεσμα πάλι να ακούσουμε τις φωνές του Δάσκαλου και το κλίμα να βαρύνει αρκετά. Τελικά συνεχίσαμε τα παιχνίδια κάπως μουδιασμένα αφού τίποτε δεν πήγαινε καλά και κατά το μεσημέρι καθήσαμε κάτω από τον ίσκιο των δέντρων για να φάμε την περιβόητη κονσέρβα σαρδέλα, στρώνοντας ο καθένας το δικό του μεσάλι.    Ακολούθησε καμμιά ώρα ξεκούραση, ξανά κανά δίωρο παιχνίδι και μετά ακούστηκε ή σφυρίχτρα του Δάσκαλου,που σήμαινε ότι έπρεπε να συγκεντρωθούμε και να ετοιμαστούμε για τον γυρισμό.
        Αφού έγινε η συγκέντρωση και δηλώσαμε όλοι παρόντες, άρχισε η πεζοπορία για την επιστροφή στο Τρίκωμο. Περάσαμε το γεφύρι και ανεβήκαμε γύρω-γύρω ακριβώς στο επάνω μέρος του γκρεμού, που είναι ακριβώς πάνω από το γεφύρι·όπου και κάναμε κάποιο διάλλειμα και εμείς τα αγόρια τό στρώσαμε πάλι στο ποδόσφαιρο. Εκεί η μπάλα κάποια στιγμή πήγαινε προς τον γκρεμό και πίσω της έτρεχε με φόρα ο Κώστας Δασκαλόπουλος για να την πιάσει, δεν την πρόλαβε, ευτυχώς όμως πρόλαβε και σταμάτησε ο ίδιος ακριβώς στο χείλος τού γκρεμού. Την μπάλα  μας την έφερε την άλλη μέρα ο Μπάρμπα Μήτρος ο Περιπτεράς.
        Στο τέλος κάθε χρονιάς γινόταν γιορτή όπου λέγαμε διάφορα ποιήματα και επίσης γινόταν οι γυμναστικές επιδείξεις, στο προαύλιο του σχολείου όπου μαζευότανε όλο το χωριό για να παρακουλουθήσει διάφορους αγώνες που κάναμε,όπως τις τσουβαλοδρομίες, τρέξιμο, τριπλούν, απλούν, άλμα εις μήκος, άλμα εις ύψος και το περπάτημα με το κουτάλι στο στόμα προτεταμένο και το αυγό πάνω σ΄αυτό.

         Τελειώνοντας αυτή την περιγραφή των σχολικών χρόνων αισθάνομαι την ανάγκη να πω ένα μεγάλο<< Ευχαριστώ>> στους δύο δασκάλους που είχα στα σχολικά μου χρόνια στο δημοτικό. Για τήν μετάδοση γνώσεων και για την συμβολή τους στην διαμόρφωση του χαρακτήρα μου. Στον κύριο Χουλιαρά που τον είχα Δάσκαλο στην Πρώτη και Δευτέρα τάξη και ιδιαίτερα στον κύριο Βάϊο Κανναβό που ήταν Δάσκαλος μου στις υπόλοιπες τάξεις. Και επίσης να εκφράσω την λύπη μου για τον ξαφνικό χαμό ενός συμμαθητή του Βασίλη του Τζιώρα,του γνωστού Βασιλάρα.
                                                                                                                                    Χρήστος Ζτάλιος

Αφιέρωμα: Άγιος Αθανάσιος ο θαυματουργός, γράφει ο Αποστ. Αποστολίδης

Άγιος Αθανάσιος, Θαυματουργός

πολιούχος του χωριού μας Τρίκωμο (Ζάλοβο) Γρεβενών

Τον παλιό καιρό ένας κάτοικος Τρικώμου ερχόταν από την Πόλη, όπου είχε μεταβεί για κάποια δουλειά. Όταν λέμε Πόλη, εννοούμε την Κωνσταντινούπολη. Τουρκοκρατία ήταν και για  (κληρονομιές, διεκδικήσεις, ιδιοκτησίες κ.λ.π.), εκεί μετέβαιναν οι πολίτες να τακτοποιήσουν κάποιο πρόβλημα. Όλα δε τα προβλήματα αποθηκεύονταν στο Υποθηκοφυλακείο της τότε εποχής και η περαίωση της κάθε υποθέσεως, έλεγαν ότι «χτυπήθηκε στην πλάκα», προφανώς εννοώντας ότι ο τίτλος σκαλίστηκε πάνω σε πέτρα, ώστε να μείνει στο διηνεκές κατοχυρωμένος χωρίς καμιά μεταβολή. Έτσι λοιπόν Πόλη την αποκαλούσαν τότε (αλλά και τώρα ακόμη) οι Έλληνες.

Ήταν έφιππος σε ένα πολύ αξιόλογο άλογο και κατά τη διάρκεια των πρώτων 30 ταξιδιωτικών ημερών του, δεν διεπίστωσε κανένα πρόβλημα. Όταν όμως κόντευε να φτάσει στο Ζάλοβο, το άλογό του αιφνίδια άρχισε να βογγάει, να ιδρώνει και να κόβεται. Ήταν τότε που η λοιμώδης ασθένεια πανούκλα (χολέρα), είχε θερίσει πάρα πολύ πληθυσμό. Ο άνθρωπος λοιπόν αυτός, αφού είδε έτσι το άλογό του, κατέβηκε και συνέχισε πεζός το δρόμο, πολύ στεναχωρημένος.  Όταν έφτασε στον τόπο της εικονιζόμενης Εκκλησίας, που πρέπει να ήταν βακούφι, αφιερωμένο στον Άγιο Αθανάσιο ο ταξιδιώτης απευθύνθηκε και επικαλέστηκε τον Άγιο και του είπε: "Άγιε μου Θανάση, κάνε καλά το άλογό μου και θα σου φτιάξω εκκλησιά και θα σου τη ζώσω την  τρεις φορές με κερί", σύνηθες τάμα για την εποχή εκείνη. (Κι εμείς παιδιά αφού τότε εκεί εκκλησιαζόμασταν, αφού ο Άη Γιώργης είχε καεί από τους Γερμανούς, βλέπαμε πολλές φορές την εκκλησία ζωσμένη με κερί, χωρίς όμως να γνωρίζουμε αυτόν που έκανε το τάμα). Πράγματι η εκκλησία θεμελιώθηκε το 1861, έτος γεννήσεως δύο αρρένων τέκνων στο Ζάλοβο, ήτοι Γεώργιος Αποστολίδης του Ευαγγέλου (Βαγγελάκος)  και Βασίλειος Γκατζήμας του Ιωάννου (Κακανέας), όπως μου τα διηγήθηκε ο πάππος μου, ο πρώτος των αναφερομένων και μου τα επιβεβαίωσε ο δεύτερος το έτος 1953.

Έτσι λοιπόν μετά την επίκληση ο ταξιδιώτης άκουσε το θόρυβο που κάνει ένα δυνατό χτύπημα που κάνει ένα ραβδί στα καπούλια του αλόγου και τότε ένα απόκοσμο πλάσμα, αόρατο για τον άνθρωπο, άρχισε να σκούζει και να τρέχει προς το ρέμα του Κοσματίου (λάκκος  Κοσματίτικος η λάκκος του Ζηκουτάλα), ώσπου έπαψε να ακούγεται το σκούξιμο, παράλληλα δε το άλογο ανέκαμψε, ζωήρεψε και επανήλθε στη φυσική του κατάσταση, ως να μην συνέβη τίποτα. Ο ταξιδιώτης πήγε στο χωριό και τους τα διηγήθηκε όπως ακριβώς έγιναν. Οι Ζαλοβίτες θεώρησαν ότι το χτύπημα στα καπούλια του αλόγου, έγινε από την πατερίτσα του Αγίου Αθανασίου.

Η παράδοση θέλει, ότι ο Άγιος προφύλαξε το χωριό από τη φοβερή αυτή αρρώστεια, που δεν ήταν άλλο τι, παρά το απόκοσμο πλάσμα που είχα σκαρφαλώσει στα καπούλια του αλόγου. Έκτοτε, όλο το χωριό νηστεύει μία εβδομάδα πριν την εορτή του Αγίου Αθανασίου και κοινωνεί την Άγια Μετάληψη σύσσωμο, κάθε χρόνο στις  18 Ιανουαρίου.           

Απόστολος Ευαγγ. Αποστολίδης

Εορτασμός του Αγ. Αθανασίου στις 18 Ιανουαρίου (πρόγραμμα της εκδήλωσης).

Όπως κάθε χρόνο έτσι και φέτος, ο Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος των Απανταχού Τρικωμιωτών "Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ" γνωστοποιεί πως στις 18 Ιανουαρίου, ημέρα Παρασκευή εορτή του Αγίου Αθανασίου θα πραγματοποιήσει την καθιερωμένη κοπή της πίτας του συλλόγου για το νέο έτος. Η εκδήλωση  θα γίνει παραδοσιακά στον αύλειο χώρο του εξωκλησιού του Αγ. Αθανασίου μετά το πέρας της θείας λειτουργίας. Το πρόγραμμα διαρθρώνεται ως εξής:


08.00΄ Έναρξη της θείας λειτουργίας στον Ι. Ν. Αγίου Αθανασίου Τρικώμου.
10.15΄ Εκφώνηση του πανηγυρικού της ημέρας από μέλος του συλλόγου.
10.30΄ Δοξολογία μετά αρτοκλασίας.
10.45΄ Κοπή της πίτας του συλλόγου στον αύλειο χώρο του ναού.

Προσκαλούμε όλους τους χωριανούς και φίλους του συλλόγου μας να μετέχουν στην γιορτή του χωριού μας, στη γιορτή του συλλόγου μας. Ο Άγιος Αθανάσιος είναι προστάτης του συλλόγου μας καθώς φέρει και το όνομά του. Η εκδήλωση θα πλαισιωθεί από κεράσματα προσφορά του συλλόγου καθώς και θα πωλούνται τα ημερολόγια του συλλόγου για το έτος 2013.
Αναμένεται αν και καθημερινή, μεγάλη προσέλευση από πιστούς διότι το χωριό μας τιμά τον Αγ. Αθανάσιο ως θαυματουργό.
Καλή Αντάμωση!

Για το Δ.Σ. ,
Ο πρόεδρος,
Γεώργιος Δασκαλόπουλος

"Εκδηλώσεις Χριστουγέννων 2012"

Γράμμα στον Απόστολο!

                                                                                                         (Μνήμες από Ζάλοβο)

Από Ζτάλιο Χρήστο προς Απόστολο.
Κοιν:Basilis Basilakis(Αυτός με το φραπέ στο FB).
Bαθμ.ασφαλείας:<<Εμπιστευτικό>>. Αριθ.πρωτοκόλλου 1.1.13
ΘΕΜΑ: αλλαγή επωνύμου.

Αγαπητέ Απόστολε,υγείαν έχομεν και το αυτό επιθυμούμε και διά υμάς.Αισθάνθηκα την την ανάγκη να σας ενημερώσω γιά τα τελευταία τεκτενόμενα,άτινα έλαβαν χώρα στον προαύλιο χώρο του Ληξιαρχείου Γρεβενών.(Τι καθαρεύουσα κι χαζαμάρις,κάτσι να στά γράψου όπους τά λέμι στου Ζάλουβου!!!).Του πιδί ή του σκέφκει καλύτιρα ή ξιπάϊασι κι απουχώρσι απ’ ικεί.Ιγώ όμους πααίνοντας στουν κόλιντρα σήμιρα τ’ χαραή,μαζί μι τουν τρουβά γιά τς κλούρις πήρα μαζί μ’ ένα μαγνητόφωνου κι ένα μικρόφωνου διμένου απάν σ’ένα στλιάρ,γιά νά κάμου ένα γκάλουπ σχιτικά μι του θέμα που έφιρε τα παν κατ στου Ζάλουβου.Να ιδώ δηλαδή κατά που βαΐζ η κοινή γνώμη των Ζαλοβιτών.Η ερώτησ’ ήταν μία γιά όλνους:<<Τί πστεύτι θα νταλντίς του πιδί να ρουκουθεί μέσα στου Ληξιαρχείου,γιά να αλλάξ του ιπίθιτου;;;>>.Κίντσα παραδουσιακά απ’ τουν κάτ του μαχαλά,απ’ του σπίτ τσ’ Αλπινίας κι τήρα τι μ’ απάντσαν οι Ζαλουβίτις:
ΜΗΤΡΟΥΣ Τ’ ΜΑΝΤΖΑΝΑ: Α!!ρα !!γράφτ αυτόϊα!! Μώρα τι έφτιασι ου Φράγκους!!!
ΚΑΝΤΗΣ: Καλό πιδί μι φάνκει!! Άχ Χρύσα μ’ σαν δασκάλα είσι μι τα ματουγιάλια π’ σ’ αγόρασα.
ΘΟΔΟΥΡΟΥΣ ΠΟΥΛΙΟΥΣ: Ιγώ απ’ λες δεν τ’ αγρουνίζου του πιδί,κι δεν ξέρου απ’ λες τι θα κάμ(ι),κι δεν μι μέλλ ντίπ απ’ λές!! Ιμένα απ΄λες μι ψόφσι ου πυριτός όλν νύχτα είχα 36,6 !!!Μήπους σι βρίσκιτι καμμιά τσιγάρα μι τάπα;
ΓΙΑΝΤΣ Τ’ ΤΣΙΑΜΕΤ’: Τι στέκισι κι του τηράς ρα πιδίμ; Έχ(ει)ς σκουπό να του φας...φάτου,αλλιώς ρίξτου μέσ’ στουν τρουβά!!!!.Ιγώ μα Λυμπιάδα δικαιούμι τίπουτα!!!.
ΜΠΑΡΜΠΟΥΛΤΣ: Άϊντι ισύ!! Αφού τούπι του πιδί ότι θα νταλντίς!!Θα νταλντίς!!Άϊντι ισύ!!
ΜΧΑΛΤΣ Τ’ ΤΑΣΗ: Αφκίτι τς χαζαμάρις,κι πάμι για μπιρίμπα!!!!
ΚΙΤΣ ΤΣ ΣΤΕΦΙΝΑΣ: Δεν γλέπτι ρα πιδιά π’ έχουμι χουσμέτια,κι γδέρνουμι του σφαχτό!!

ΜΚΟΛΑΣ Τ’ ΚΑΣΛΙΚ(Η): Ώ!!ρά είνι μπορτζάλαβο του πιδί!!Ουμιάζ του Μπαμπτσούλ κι θάρρουμ νταλντίς!!!.
ΜΗΤΣ’ Τ’ ΠΑΠΑ: Ιγώ συνάμα συν του μιταξύ τούϊδα του πιδί όταν γυρνούσα απ’ του σιιπιτό ,που έφιρνι τριούρ κι τούπα κι στ’ Λένου ·συνάμα συν του μιταξύ δεν πστεύου να νταλντίς!!!
Παρέκεια ήταν κι ου Μάκ(η)ς τ’ Βλάμ(η),ιγώ τουν έκρινα,κι αυτός παρήγγιλνι κιμπάπ στουν Τρύφανου που πάϊνι στου Γριβινό·τουν άκσα που ίλιγι:
-Να του πάρτς απ’ τουν Ζιαμπέκα,κι άνξ τα μάτια σ’ να μη σι δώσ’ χτισνό!!
ΑΛΕΞ Τ’ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ: Ντέ μτι ντε τσ’ χαζαμάρις, πέρνα μέσα νηστκό θα σ΄αφήκουμι!!. Πάρτου παρέκεια αυτό, θα μι βαρέσ’ μι του στλιάρ στου κιουφάλ·ντε μτι ντε τς χαζαμάρις!!!.
ΑΛΕΞ Τ’ ΖΤΑΛ(Ι): Τι λες καϋμένι!!! Δεν θα ναλντίσ’ του πιδί νιρουκρατάει απ’ τι μας!!. Αμ πως!!!
ΣΤΕΦΑΝΟΥΣ Τ’ ΖΤΑΛ(Ι): Ιδώ ρα Κίτσιου!! Όντα ουδηγάτι τ’αμάξια πατάτι πουλύ φρένου απάν στ’ στρουφές,κι γιά ταυτό μας πιάν τ’ αμάξ ιμάς τς Ζταλιέ, κι βγάνουμι τα σκώτια μας!!!.
ΝΑΣ(Ι) Τ’ ΖΤΑΛ(Ι): Ιγώ π’ του κούριψα του πιδί δεν μι φάνκει ούτι χαμένου αργάλειου,ούτι ξλένιου·τώρα τι θα φκιάς!!! Αυτό ξέρ’!!!.
ΛΙΣΑΒΟΥ Τ’ΜΚΟΛΑ Τ’ ΠΑΠΑ: Α!! Ρα Χρήστου,πε κι τουν θκομ τουν Νικουλάκ(η) να βάλλ γιά Πρόεδρους, κι θάρουμ βγαίν,να γένου κ’ ιγώ προυϊδρίνα π’τόχου μιράκ(ι) κι νά βάλλου του κινούργιου του φόριμα,κι τς ζάβις,κι τα μπιλιτζίκια που μι πρέπν!!!.
Παρέκεια ήταν ου Πάππους ου Μπέης μες στου σπίτ’, κ’έσκουζι για τ’ Νάσινα τ΄Κουτλή·δεν ντάλτσα να τουν ρουτήσου.
ΚΩΣΤΙΝΑ Τ’ ΤΖΑΪΑ: Α!! ρα Χρήστου ιμένα γιατί δεν μι κρέντι όντα έρχιτι ου Σουλιμάς,κι μ’αφήντι κι πλαϊάζου νουρίς!!. Ιγώ ή ερμάδα δεν είδα καγκάνα έργου!!!.
ΓΙΑΝΤΣ Τ’ ΤΖΙΩΡΑ: Κι ένα χ(ι)λιάρκου παραπάν νά μι δώσ’ ου Ανδρέας στ’ σύνταξ,δεν τουν ψηφίζου!!!δεν τουν Ψηφίζου!!!
Στ’ κασλικιέ σιακάτ δεν βρήκα καγκάναν,δεν ξέρου που είχει πάει αυτός ου κόσμους.Στ’ Μπαμπτσέ πάλι δεν μπόρισα να κατιβώ γιατί ου δρόμους απ’ τν κούτσινα μέχρι τουν Μήτρου τ’ Μπαμπίτσα ήταν γιαλί απ’ τουν πάγου·ούτι απού πικίθι απ’ τς Νουσιέ ντάλτσα,κι ικεί τα ίδια.Για τ’αυτό γύρτσα σιαπάν κ’ είδα τουν Πάππου τουν Πούλιου που φύλαγι τν γλυκουμπλιά,για να μην τουν πάρν τα γλυκόμπλα, κι κνούσει απειλητικά του δικανίκ(ι)·που να ζγώσου!!!
ΘΟΔΟΥΡΟΥΣ ΖΤΑΛΙΟΥΣ: Ιγώ του ουρμήνιψα του τούβλου να μην κάν καμμιά χαζαμάρα!!! Κι τα θκάμ τα τούβλα τάπα να μι γράφν γράμμα κάθι ιβδουμάδα απ’ τ’ Σαλουνίκ(η), δεν μ’άκσαν,δέν μ’ άκσαν!!!!
Ή Νάσινια τ’ Κουτλή μόλις μ’ είδι παλλαμόδειρι,κι φώναζει <<Λέλι Πλαστήρα μ’!!!>>.
ΚΩΣΤ’ Τ’ ΓΚΑΤΖΗΜ: Πάψε ανόητε!!Θα επικρατήσει η λογική!! Δεν έχεις διόλου ιδέα από πολιτική!!!!
Ό Γιώρτς ο Αναστασίου εκείν τν ώρα έπνι τουν καφέ τ,κ’είχει φτάσ’ στου κατακάθ’ κι κνούσει του φλυτζάν πέρα δώθει,κι μ’ίλιγι ότι ήταν απάν σ΄ένα καράβ’ που του είχι πιάσ’ τρικυμία·αντραλιάσκα κι έφυγα.
ΓΚΟΥΝΤΗΣ Τ’ ΓΙΟΥΡΓΟΥΛΗ: Ιμείς τν Παπαρήγα θα τν κρατήσουμι καμμιά δικαριά χρόνια ακόμα·αφού τάβαλι μι τν πλουτουκρατία,καλή είνι!!!
Παραπάν ου Γιώρτς τ’ Καράντζ,χούϊαζι τν Γκέσα,κι τουν άκουγα που έλεγε <<Την μηχανή σου μέσα παλιόπραμα>>.Υστιρα κατέβκα απ’ τς Τζημέ στου μισουχώρ,όπ’ βρήκα τουν Φίλππα,κι μ’ είπι ότι θά ρουτής τουν Μπράτμου τουν Γιώργ(η) κι θα μ’
απαντήσ’.Αστόϊσια να σι πω ότι στουν απάν του μαχαλά μιά γναίκα χούϊαζε τουν άντρα τς κι τουν ίλιγι:<<Να βάλτς τα γαμπράτκα τα κουρδέλια κι να βγείς στου μισουχώρ,κι όχ(ι) τα πατμένα στ’ φτέρνις,χρουνιάρα μέρα!!!>>Κι αυτός τν ίλιγι ότι:<<Τα γαμπράτκα μ’ έρχουντι φιρά!!>>.Μιά άλλ’ χριστιανή δεν μπορούσι να μι κρίν γιατί τσιγάρζι αυγά στου πιδί τς,που τν είχι απειλήσ’ ότι άμα δεν του φτιάσ’ αυγά θά φύγ(ει) στ’ Γιρμανία.Στουν απάν του μαχαλά μάλλουναν κι δυό γναίκις·ιγώ άμα γλέπου τέτοια πράγματα αντρέπουμι κι φεύγου μακρά,αλλά άκσα τ’ μια που ίλιγι<<Ιγώ είμι σαν ατσιούμστου σταφύλ,κι συ είσι σαν σουμένου φουκάλ!!!>>.Σ’ ένα σπίτ’ που πήγα να ρουτήσου,μόλις σιούκουσα του χέρ’ νά χπήσου τ’ θύρα,άκσα απού μέσα έναν που έσκουζι στ’ γναίκα τ’ <<Σκάσι μα!!! Γιατί θα μάσς όσις μαζών ου Νταϊρές στ’ χαρά!!!>>.Φουβήθκα μη με πάρ’ κι μένα ουχτσιέ κι έφυγα.Ένας άλλους π’ δε σι μαρτυρώ τ’ όνομα,μίλτσι στου μικρόφωνου κ’είπι:<<Αντρέα μην παίρτς τ’ Μιμή,δεν είνι για τη σένα,μι τν Μαργαρίτα είσι μιά χαρά!!Μη κάμς τέτοια ουρσουζλίκια!!!>>. Στου τέλους μπαΐλτσα κι χάλιψα λίγου νιρό απού ένα σπίτ.Εκεί η γναίκα μι ρώτσι αν θέλου<< νιρό γιά Π’χί ή γιά νίψμου;>>.Κι γώ τν είπα γιά π’χί,κι ότι θα νιφτώ στου θκόμ του σπίτ,όντα σκουλάσου τ’ δλειά μ’.Απού γίδια πήγαμι καλά φέτου,μόγκι τρείς γίδις απόρξαν.Κι απού αρνίτια καλά πήγαμι,μόγκι τρείς πλακίδις σιούκουσι του σιαΐν,κι αυτές στ’ Κασλικιέ.Αυτά ήταν τα χαμπέρια απ’ του Ζάλουβου.Ισύ ικεί σιακάτ νά έχ(ει)ς τά μάτια σ’ τέσσιρα,γιατί άκσα ότ’ έχ(ει) κάτ’ ουλάνια ικεί που σι κλέβν τσ’ παράδις σι τρίχαν ώρα·γιά ταυτό κι σύ κάμι όπους στου Ζάλουβου,μκρή πανίσια σακούλα,διμέν απ’ του λιμό κι στουν κόρφου.

ΥΓ.Tο παραπάνω κείμενο είναι προϊόν επιννόησης με στόχο την σάτυρα,δεν έχει καμμιά σχέση με την πραγματικότητα,ενδείκνυται για Ζαλοβίτες άνω των σαράντα,δεν προκαλεί ανεπιθύμητες ενέργειες και προπαντός δεν βλάφτει το συκώτι·για αυτό καταναλώστε το άφοβα.

Xρήστος Ζτάλιος

Χρόνια Πολλά! Καλή Χρονιά!

Ο Φιλοπροοδευτικός Σύλλογος των Απανταχού Τρικωμιωτών "Ο ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ"  και η συγγραφική ομάδα του trikomo blog εύχονται σε όλους τους χωριανούς, μέλη και φίλους του συλλόγου Χρόνια Πολλά και Καλή Χρονιά. Το 2013 ας είναι ένα ευτυχές έτος γεμάτο αγάπη, ειρήνη και αισιοδοξία.

Τα Χριστούγεννα και φέτος στο χωριό κύλισαν όμορφα, με λίγη ζωντάνια για μερικές μέρες στο χωριό. Ο σύλλογος στις 23 Δεκεμβρίου αναβίωσε το έθιμο του Φανού των Χριστουγέννων με ιδιαίτερη επιτυχία. Οι μικροί που θα πήγαιναν στα "Κόλιντρα" με υπευθυνότητα συνέλεξαν ξύλα από κάθε σπίτι του χωριού, με την άδεια του κάθε νοικοκύρη και την ευγενή χορηγία του τρακτέρ - μίνι "Γιάκος Νικόλαος" για την μεταφορά των ξύλων. Η φωτιά άναψε μετά τη δύση του ηλίου. Το κρασί πρόσφερε ο Τάκης Ζτάλιος και τα ψητά ο σύλλογος.

Την επομένη 3-4 ομάδες παιδιών με τους παραδοσιακούς τρουβάδες και τις ματσούκες πήγαν σε όλα τα σπίτια του χωριού για να ψάλλουν τα κάλαντα. Όπου περπατούσες το πρωινό εκείνο άκουγες "Καλήν ημέρα άρχοντες" "Τρίγωνα Κάλαντα" κ.ά. από τους : Καράβατο (Γιάκο) Βασίλη, Παράσχο Βαγγέλη, Καράντζιο Ιουλιανό, Καράβατο (Γιάκο) Νικόλα, Γιάκου Μελπομένη, Ράπτη Δέσποινα, Κωνσταντινίδη (Ρόβα) Κώστα, Μέντα Ελένη, Νούσια Βαλεντίνα, Ζτάλιου Ελένη, Βαβίτσα Παναγιώτα, Βαβίτσα Δέσποινα.

Στις 25 Δεκεμβρίου, το απόγευμα ομάδα χωριανών σε συνεργασία με το σύλλογο διοργάνωσαν "γιορτή τσιγαρίδας". Όλοι διασκέδασαν και πέρασαν καλά!
Τα ημερολόγια του συλλόγου εκτιμήθηκαν και οι κάτοικοι - ιδίως οι γέροι- τα χάρηκαν ιδιαίτερα.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες: